2013 – Hayvan hakları ve hayvan özgürlüğü ile ilgili dünyadan ve Türkiye’den gelişmeler
Yunuslara Özgürlük Platformu’nun sayfalarından seçilmiş, ağırlıklı olarak esaret altındaki türlere odaklanan bir derleme…
OCAK 2013
Grupanya ve Intelcapital, indirimli fırsat kampanyaları yoluyla yaklaşık dört senedir yunus parklarına verdikleri destek nedeniyle iki ay boyunca bir kez daha kitleler tarafından yoğun bir şekilde boykot edildi.
Terakki Vakfı İlköğretim Okulu öğrencileri, sömestr tatiline girmeden önce okul çapında Yunuslara Özgürlük kampanyası başlattı. Kendi el yazıları ve çizimleriyle hazırladıkları dilekçeleri, fotoğraflar ve mektuplar eşliğinde İstanbul’daki bir yunus parkının sahibi olan İBB’ye gönderdiler.
Hayvan Özgürlüğü aktivistleri derileri ve kürkleri için bilinçleri açıkken canlı canlı katledilen hayvanlar için TÜYAP Deri ve Kürk Fuarı’nı bir kez daha protesto etti.
ŞUBAT 2013
Güney Ege’de ilk kez mutur türü yunus görüldü. Fakat maalesef ölü olarak kayıtlara geçti. Bu ilk kayıtla ilgili bilimsel makale: www.blackmeditjournal.org/pdf/132_137.pdf
Bu kez Brüksel sokaklarına taşınan “yunuslara özgürlük” mesajımızı, Belçika’daki Bruges Deniz Parkı’na ithaf ettik.
Groupon kanlı ticarete verdiği desteği geri çektiğini açıkladı (Ancak yaklaşık bir sene sonra yeniden başlattı. Hala boykot ediliyor).
Endonezya yunus ticaretini ve gösterilerini sonlandırma yolunda ilk adımı attı! Endonezya Orman Bakanlığı, yasadışı yunus avcılığına, lisanssız şekilde yunusları esaret altında tutan ya da onlara gösteri yaptıran oluşumlara karşı gerekli sorumluluğu alacağına ve yasal işlem başlatacağına dair Dolphin Project ve Ric O’Barry’ye garanti verdi.
MART 2013
Şima Kavacık ve Hande Ünver tarafından yunus parklarına karşı “Vira Vira Yunuslara Özgürlük” adlı resim ve kaligrafi sergisi düzenlendi.
Marmara Denizi’nde ilk kez “Boz yunus” ya da “Risso yunusu” olarak da bilinen “Grampus griseus” kaydedildi. milliyet.com.tr
Digiturk, bilgilendirme mesajlarınız ve tepkileriniz sayesinde iki gün içinde İstanbul’daki bir yunus parkına verdiği desteği geri çektiğini duyurdu!
Hayvanlara yaşam hakkı tanımayan bir “Hayvanları Koruma Kanunu” Yasa Tasarısı, on binlerce kişiyle birlikte sokaklarda boykot edildi: Tasarı, TBMM’den geri çekilsin!
NİSAN 2013
Kaş’taki yunus parkı, bir kez daha ruhsat engeline takıldı! 2011’den bu yana iki kez ruhsatsız müşteri kabul ederken yakalanan ve bunun için ceza alan yunus gösteri merkezi işletmecileri, 2013’te de boykotlar nedeniyle ruhsat alamadı.
Duyarlılığınız sayesinde Danino, 23 Nisan’da çocukları ve annelerini yunus parkına götürmeyeceğini duyurdu ve yunus parklarına yönelik kampanyasını geri çektiğini duyurdu!
Yazar Buket Uzuner, “yunus Terapisi koca bir yalan” mesajıyla Yeni Şafak gazetesine konuk oldu.
Sabah Gazetesi Pazar eki, “Yoksa yunus terapisi yalan mı?” başlığıyla, Tom ve Misha’nın Fethiye’deki bir havuzdan kurtarılmasını sağlayan Türkiye’nin ilk ‘yunus veterinerleri’ Erdem Danyer ve Işıl Aytemiz’in deneyimlerine ve uzman görüşlerine yer verdi.
İki yıldır ruhsat başvuruları kamuoyu baskısı nedeniyle reddedilen yunus parkının bir kez daha ruhsat almasına engel olmak ve 20 bine yakın imzayı Belediye Başkanı’na teslim etmek üzere Buket Uzuner ile birlikte bir kez daha Kaş’a gittik ve tüm yetkililere seslendik: Türkiye’de yunus parkları istemiyoruz!
30 Nisan 2013 tarihinde Antalya’nın Alanya ilçesi, Demirtaş Beldesi, Aydap Mevkii’nde bir Akdeniz Foku (Monachus monachus) ölü olarak karaya vurdu. TÜDAV (Türk Deniz Araştırmaları Vakfı) deniz memelileri uzmanı Vet. Erdem Danyer ve Bakanlık veteriner hekimlerinin 2 Mayıs 2013 tarihinde yaptığı nekropsi çalışmasında fokun kafa ve vücudunda ateşli silah veya darp nedeni ile oluşabilecek travmalara rastlanmıştır: http://bit.ly/1anLfK9
Müzekart, Müzekart Plus + indirimi yoluyla İstanbul’daki İBB’nin yunus gösteri merkezine verdiği destek nedeniyle boykot edildi.
2011’den bu yana büyüyen tepkiler ve kamuoyu desteği sonucu Kaş Yunus Parkı fiilen kapandı! Aralık 2011’den bu yana duyarlılık gösteren ve destek veren herkesin sayesinde Türkiye’den bir yunus parkı daha eksildi.
İstanbul Boğazı’nda dört kez canlı gözlemle tespit edilen, Türkiye’nin Doğu Karadeniz kıyısında dip uzatma ağlarına tesadüfi olarak yakalanan ve 2012’de İstanbul Boğazı’nda canlı olarak karaya vuran anormal beyaz muturlar ile ilgili makale, National Geographic Türkiye’nin Nisan 2013 sayısında yayınlandı. Türkiye sularında rapor edilen üç adet anormal beyaz mutur (Phocoena phocoena) ile ilgili makalenin Türkçe özetini Yunuslara Özgürlük Platformu’nun web sitesinde bulabilirsiniz: http://yunuslaraozgurluk.com/turkiye-denizlerindeki-anormal-beyaz-muturlar
MAYIS 2013
Üç kez farklı dönemlerde sağlık kontrolü yapılarak koruma altına alınması talebinde bulunduğumuz iki yunus, Kaş’taki deniz kafesinden Kemer’deki beton gösteri havuzuna götürüldü. Yunusların dişlerinin tahrip edildiği ortaya çıktı.
Bağımsız Hayvan Özgürlüğü Aktivistleri’nden Ankara’daki sirk protestosu: “Kaplanlar dans etmez!”
İnsan ve Toplum Bilimleri Topluluğu’ndan Lara Baykut’un çabalarıyla Işık Üniversitesi Şile Kampüsü’nde The Cove (Koy) belgeselinin gösterimi yapıldı: “Yunus parklarını Cove”!
Şima Kavacık & Hande Ünver’in özgür yunusları görselleştirdiği “Vira Vira Yunuslar Özgürlük” suluboya ve kaligrafi sergisi, Kaş’tan sonra bu kez Kalkan Kültürevi’nde gerçekleştirildi. www.facebook.com/ViraViraYunuslaraOzgurluk
Radyo D (frekans: 104.0), Canlı Dostlarımız programında Kaş Yunus Parkı’yla ilgili gelişmelere yer verdi.
Hindistan, ülkede açılması planlanan yunus parklarına yasak getirileceğini açıkladı. Çevre Bakanı, uluslararası kamuoyu baskısı sonucunda “yunus parklarına hayır” dedi.
Yunus öldüren ve öldürdüğü yunusu sergilemeye çalışan balıkçı, ihbarlar sonucu ceza aldı.
Gezi direnişi başladı: #DirenGezi #DirenÖzgürlük – “Tüm Türkiye ayağa kalkmışken, milyonlarca insan canı pahasına polis şiddetine ve diktatörlüğe karşı direnirken, bu gece yunus terapisi saçmalığını yayınlayan CNN TÜRK’ü ve 3 maymunu oynayan diğer kanalları kınıyoruz! Alın bunu ve bunun gibi binlercesini yayınlayın!” www.facebook.com/yunuslaraozgurluk/posts/10151489524070959
HAZİRAN 2013
Gezi direnişi devam etti: #DirenGezi #DirenÖzgürlük
Doğayı koruma adına başlayan barışcıl direniş günlerinde, sokaklarda yaralanan ve hayatını kaybeden insanların acısını yaşarken, doğa ve dayanışma adına umut dolu haberler de aldık. BirlikteAlalım.com adlı fırsat sitesi, platformumuza bir daha hiçbir şekilde yunus parkı ile ilgili fırsatlara yer vermeyeceğini ve benzer fırsatları da satmayacağı bilgisini verdi.
Avrupa’daki tüm yunus parklarının kapatılmasına yönelik yasal düzenlemelerin yapılması amacıyla Ric O’Barry’nin öncülüğünde bir çağrı olarak, Avrupa Zirvesi’nin yapılacağı 28 Haziran tarihinde Brüksel’de büyük bir eylem planlandı.
TEMMUZ 2013
3. köprüye #DirenYunus!
Kore’de 3 gösteri yunusu artık özgür! Yıllardır esarete mahkum edilen 3 yunus, vahşi yöntemlerle koparıldıkları okyanusa 18 Temmuz’da geri bırakılarak özgür yunus sürülerinin arasına karıştı…
Dünyanın bir diğer ucundan özgürlüğe övgü ve iyi bir haber: Hindistan, bilimsel veriler ışığında ve etik gereği, yunusları “insan olmayan bireyler” olarak kabul eden ilk ülke oldu!
AĞUSTOS 2013
Antalya’daki Kemer Moonlight Dolphinarium’da bir yunus hayatını kaybetti! Aynı havuz suyunu paylaşan diğer üç yunus ise büyük risk altında. Diğer yunusların koruma altına alınması ve ölen yunus üzerinde otopsi yapılması için bir kez daha yasal başvurular yapıldı, ülke çapında kampanya başlatıldı.
Kosta Rika’dan yaban hayatını koruma konusunda tarihi adım: “Kafesler olmayacak”. Yaklaşık 10 yıl önce sirklere yasak getiren, sportif avlanmaya son veren ve yağmur ormanlarındaki zengin biyoçeşitlilikle tanınan Kosta Rika, Çevre Bakanı’nın açıklamasıyla hayvanat bahçelerini de kapatma kararı aldığını duyurdu.
ABD’den iyi haber! ABD’nin Ulusal Deniz Balıkçılık Hizmetleri (NMFS) ile Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), yunus parklarında gösteriye alıştırılması için Rus sularından yakalanan 18 beyaz balinanın ülkeye girişini ve Georgia Akvaryumu’na satışını, Rus denizlerindeki beluga popülasyonlarının azalması ve canlı yakalama sırasında yabani sürülere verilen zarar nedeniyle reddetti!
Eylül 2013
Platform üyelerimizin de katıldığı, Yeryüzüne Özgürlük Derneği’nin Gezi’de öldürülen tüm canlıları anmak için düzenlediği basın açıklaması polis şiddeti ve gözaltılarla engellendi! 28 Eylül Cumartesi günü okunmak istenen metnin tamamı… http://goo.gl/SFzZgM
TÜDAV ve Whale Workshop tarafından düzenlenen, gerçek boyutlardaki balina, yunus, köpekbalığı ve deniz kaplumbağası maketlerinin yer aldığı Şişme Deniz Canlıları sergisi, İstanbul ve Eskişehir’de binlerce öğrenciye ulaştı. Serginin amacı, resim ve boyama atölyeleriyle birlikte çocuklara deniz ekosistemini anlatmaktı.
İlgili bakanlıklar ve yerel otoriteler, uzman deniz memelisi veterinerlerine danışmadan, sağlık kontrolü ve koruma talep ettiğimiz dişleri tahrip edilmiş yunusun “sağlıklı” olduğunu iddia etti; yunusları koruma altına almadığı gibi işletmeye de herhangi bir hukuki yaptırımda bulunmadı!
Guns N’ Roses grubunun eski davulcusu Matt Sorum da Japonya’daki yunus katliamını protesto etmek ve Richard O’Barry ile Japon aktivistlere destek vermek için Taiji’deydi.
Yeryüzüne Özgürlük Derneği, Gezi eylemleri boyunca T.C.’nin sebep olduğu hak ihlallerinin tespiti, teşhiri ve bu ihlallerin sorumlularının belirlenmesi için topladıkları tanıklık ve görsellerle, devletlerden bağımsız bir vicdan mahkemesi olan Cenevre’deki Uluslararası Hayvan Hakları Mahkemesi’ne başvurdu.
Duyarlı vatandaşların boykotlarına rağmen, yıllardır yunus parkı ve sirk gibi hayvan sömürüsüne hizmet eden girişimlere bilet satmaya devam eden Grupanya, Markapon, Groupon (Şehir Fırsatı) ve Grupfoni bir kez daha boykot edildi: @GrouponTR @Grupanya @Grupfoni @Markapon
Taksim, Eminönü ve Beyazıt’ı mesken tutan kaçak maymun çetesi, ısrarlı ihbarlar sonunda İstiklal Caddesi’nde yakalandı.
Ekim 2013
Sinan Akçıl, yeni klibindeki yunus gösteri merkezi görüntüleri nedeniyle özellikle Twitter’da kitleler tarafından boykot edildi. Akçıl tepkilere duyarsız kaldı ve klibindeki yunus tutsaklığı görüntülerini çıkarmayacağını açıkladı.
Havayolları şirketlerinin yunus parklarına götürülmek üzere Taiji’den yunus taşıma operasyonlarına karşı dünya çapında boykot çağrısı yapıldı: Death at SeaWorld kitabının yazarı David Kirby makalesi: http://bit.ly/1cea51U“Mavi Gökyüzü” Operasyonu’na destek olmak için: http://chn.ge/150LSu0
Etkili bir boykot ve kampanya süreci sonunda Türkiye’de yeniden özgürlüklerine kavuşan ilk gösteri yunuslarından Tom ve Misha’nın 2010 yılında esaretten kurtarıldığı Fethiye-Hisarönü’ndeki havuz, artık geleceğin dalgıçlarını misafir eden bir eğitim havuzuna dönüştürüldü.
Karadeniz’deki yunusların yeniden öldürülmesi için son yıllarda temelsiz söylemlerle lobi faaliyeti yürüten endüstriyel balıkçılara ve balıkçılık kooperatiflerine TÜDAV’dan ve WWF’den sert yanıt geldi: “Karadeniz balıkçılığının sorunu yunus değil!”
Domuzlar Boğaz’a atladı! Rumeli Kavağı Mahallesi sakinleri Boğaz’da gördükleri manzara karşısında adeta şaşkına döndüler. Üçüncü boğaz köprüsü inşaatı nedeniyle yuvalarından olan domuzlar, İstanbul Boğazı’ndan yüzerek Avrupa yakasından Anadolu yakasına geçti.
Kasım 2013
Anonymous, Japonya’nın yunus ve balina avcılığını durdurması için 22 Japon devlet kurumunun web sitesini hackledi. http://bit.ly/1aYTNfr
İngiltere yabani hayvanların sirklerde kullanımını 2015 sonunda tamamen yasaklama kararı alırken, 200’ü aşkın yerel yönetim, hayvanlı sirklerin hiçbirini bölgelerine sokmuyor!
Nesli tehlike altındaki bir canlıyı daha öldürdük! Diyarbakır’ın Çınar ilçesinde leoparın saldırısına uğradığını iddia ederek resmi kaydı en son 1974 yılında yapılan leoparı öldüren çoban hakkında suç duyuruları yapılmasına rağmen çoban, yalnızca cüzi bir para cezasına çarptırıldı! http://bit.ly/JJiNuZ
Bağımsız Hayvan Özgürlüğü Aktivistleri, Yeryüzü ve Hayvan Özgürlüğü Aktivistleri ve Yeryüzüne Özgürlük Derneği üyelerinin de aralarında bulunduğu hayvan hakları savunucuları, İstanbul’da Tüyap 8. Uluslararsı Deri ve Kürk Fuarı’nı protesto etti. www.youtube.com/watch?v=Uc5CWF9nJFY&feature=youtu.be
Aralık 2013
Orca esaretini tüm çıplaklığıyla gözler önüne seren Blackfish belgeselini izleyen sanatçılar, akıl ve vicdanlarını ticari çıkarlardan üstün tutarak konserlerini bir bir iptal etti. Son 1 ay içinde 7 ayrı grup aynı duyarlılığı göstererek SeaWorld’e dersini vermiş oldu! Sanatçıların desteği işte bu yüzden önemli: Hayvanların tutsak değil, özgür olmaları gerektiğini anlamak istemeyen tüccarlara en kibar şekliyle anlatabilmek için…
Ormanları, dereleri, toprağı ve içindeki hayvanları ile birlikte tüm ekosistemi milyon dolarlar karşılığında betona dönüştürenlere karşı 22 Aralık Pazar günü Kadıköy’deki İstanbul Kent Mitingi’ndeydik! #dogadanelinicek#kentmitingi
Avcılar tarafından katledilen bozayılar, leoparlar, vaşaklar, dağ keçileri ve kuşlar,
şehirlerde yaşam mücadelesi veren sokak hayvanları hala hafızalarımızda.
Yaşam hakkı ellerinden alınan, esaret altında tutulan ve işkence gören tüm canlıların özgürlüğü için hep birlikte mücadeleye devam!
Yunuslara Özgürlük Platformu