Hayvanlarla yaşayan pek çok kişi, tıpkı pencereleri vasistas şeklinde kullanmanın hayvanlar için yaratabileceği tehlikelerde olduğu gibi, araç içinde bırakılan ve dışarıdayken yaz aylarında aşırı sıcağa maruz kalan hayvanlarda sıcak çarpması sonucu oluşabilecek hayati riskin farkında değil. Kalıcı beyin hasarı, organ yetmezliği ve ölümle sonuçlanabilecek bu duruma karşı; her yıl binlerce ihbar alan ve çok sayıda ölüm vakasıyla karşılaşan hayvan koruma kuruluşu RSPCA’in deneyim ve önerileri ışığında nedenler, belirtiler ve ilk yardıma dair bilgileri derledik.
Uzmanlar, hava sıcaklığının 22 derece gibi nispeten ılık olduğu zamanlarda dahi araba içinin dakikalar içinde 38 dereceye yükselebildiğini söylüyor. Özellikle bu sıcak yaz günlerinde ve tatil döneminde, gerekli önlemleri baştan alabilmek ve acil bir durumda hayvanlara yardım edebilmek için, bu önemli hatırlatmayı kedi ve köpeklerle yaşayan tanıdıklarınızla paylaşmanızı tavsiye ediyoruz.
#HayvanlarıArabadaBırakma
Unutmayın: 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 14.maddesinin (a) bendine göre; “Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek” yasaktır ve bu zalimce fiilleri işleyenler idari para cezasına çarptırılır.
Yağmurlu ve karla havalarda ise, özellikle yolları açmak için tuz dökülmüş yollarda kaldırımlardan direklere kadar her yerde oluşabilecek elektrik kaçakları riski hakkındaki yazımızı bu bağlantıya tıklayarak okuyabilir, kurumların tedbirsizliği ve sorumsuzluğu sebebiyle yaşanan ölümleri mümkün olduğunca engellemek için tanıdıklarınızla paylaşabilirsiniz.
Özet
Kedi ve köpekleri hiçbir zaman ama özellikle içinde bulunduğumuz sıcak havalarda, kısa süreliğine de olsa;
- Arabada yalnız bırakmamalı,
- Yürüyüş ve araçla seyahat için öğle saatlerini seçmemeli,
- Evde veya sahilde gölgeye ve temiz suya erişimleri olmadan uzun süre sıcağa ve güneşe maruz bırakmamalıyız.
Ayrıntılar aşağıdaki yazı ve videomuzda.
Neden?
- Köpekler 6 dakika içinde bile sıcak çarpması geçirebilir. Camlar açık, araç gölgede olsa bile, ısıyı emen ve tutan metal ve cam yüzeyler sebebiyle araç içi dışarıdan daha sıcak olur.
- Vücutlarındaki ısı dengesini, yalnızca patileri ve burunlarından terleyerek ve ağızdan nefes alarak kurabilirler. Ancak aşırı sıcaklarda bu yöntemler çoğu zaman yeterli olmaz.
- İçeride su olsa bile, aracın içinde aşırı sıcak biriktiği için köpek yine de sıcak çarpması geçirebilir.
- Yaşlı, hasta, kilolu ve kısa burunlu (pug, boxer, vb.) köpekler daha fazla risk altındadır.
Sıcak çarpması belirtileri
- Ağızdan hızlı nefes alıp verme,
- Salya akıtma,
- Koordinasyonsuzluk, denge kaybı ve/veya bayılma,
- Kusma,
- Vücut sıcaklığının yükselmesi,
- Hızlı ve zayıf hissedilen nabız,
- Rahatsızlık ve hareketsizlik hali.
Ancak sıcak çarpması yalnızca arabada bırakılmış hayvanlar için değil;
- Sıcak asfaltta ve zeminde yürütülen,
- Arkası açık araçta güneş koruması ve su olmadan seyahat ettirilen,
- Sıkışık trafikte güneşe ve sıcağa uzun süre maruz kalan hayvanlar için de ölümcül bir risk.
Ne yapabilirsiniz?
- Her şeyden önce hayvanları mümkün olduğunca öğlen sıcaklarında dışarı çıkarmayın; bunun için daha serin saatleri seçin, yürüyüşte ve plajda yanınızda su taşıyın. Evdeyken ve sahildeyken dahi, gölgeye ve temiz suya erişimleri olduğundan emin olun.
- Onları sıcak bir araçta yalnız bırakmayın, hayatlarını riske atmayın. Tercih edilmemekle birlikte kısa süreli ayrılmanız gerekiyorsa; ancak temiz suya erişimleri olacak şekilde, gölgede, güvenli bir alanda ve güvenilir birinin daimi gözetiminde…
- Arabada tek başına bırakılmış bir köpekte sıcak çarpması belirtileri tespit ettiyseniz, en kısa sürede itfaiyeyi, polisi ve en yakın veteriner kliniğini art arda arayın. Hızlıca kısa bir video çekerek durumu telefonunuzla kayıt altına alın. Belirtiler henüz görülmemişse bile, araç sahibine çağrı yapılması için otopark veya tesis yetkilisine hemen ulaşın. Çünkü her an kötüleşebilirler.
- Bu süreçte başında bekleyecek ve ona göz kulak olacak birini bulmaya çalışın veya kendiniz bekleyin.
- Hayati tehlike varsa ve camı kırmanız gerekirse, olası yasal şikayete karşı şahitler bulun, iletişim bilgilerini alın. Çektiğiniz fotoğraf ve videolar da süreçte işe yarayabilir. Camı kırdığınızda köpek zarar görebilir, panikle kaçabilir, tehlikeye düşebilir. Buna dikkat edin.
Sıcak çarpması ve ilk yardım
- Belirtileri gözlemleyin: Ağızdan hızlı soluk alıp verme ve enerji kaybı görürseniz durun, gölgeli bir yer bulun ve su verin.
- Ilık suyu üzerine yavaşça dökün. Asla çok soğuk suya daldırmayın veya buz kullanmayın; bu durum sıcak çarpması yaşayan hayvanları şoka sokabilir.
- En kısa sürede en yakın veteriner kliniğine ulaştırın. Bu sırada araç içindeyken camları güvenli seviyede olacak şekilde açık tutun ve/veya klimayı çalıştırın. Hayvanlara uygun emniyet kemeriyle sabitlemeyi unutmayın.
Araçtan kurtarma anları ve köpeklerin durumu
–
Kaynaklar: RSPCA Queensland 1, RSPCA Queensland 2, First Aid for Pets 1, First Aid for Pets 2, Somerset Live
Kapak fotoğrafı: Bir park alanında çok sıcak bir günde araç içinde bırakılmış köpeğin stres ve panik hali, Somerset – UK. Kaynak: Somerset Live
–