Kaş’taki sivil toplum kuruluşları, yunus parklarına karşı Nisan ayında bir protesto gösterisiyle başlattıkları mücadeleyi, Haziran başında yunusların ait olduğu doğal yaşamları hakkında verdikleri seminerlerle okullarda sürdürdü. Geçtiğimiz günlerde öğrenciler velileri ile Kaş Sualtı Derneği üyesi dalış merkezlerinin teknelerinde misafir edilerek “dürbünle yunus gözlem turu”na çıkarıldı.
Yunus gözlem turları
2-4 Temmuz tarihleri arasında toplam 31 öğrenci Kaş Sualtı Derneği (KASAD) üyesi dalış merkezlerinin teknelerinde dernek tarafından sağlanan dürbünler ile yunus gözlemledi. Tekne turu öncesi doğada gözlem yapma konusunda WWF Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) Kaş-Kekova Deniz Koruma Alanı Proje Sorumlusu ve Deniz Biyoloğu Nilay Akça tarafından bilgilendirilen öğrenciler, origami ile yunus yapmayı ve dürbün kullanmayı öğrendikten sonra tekne yolculuğu sırasında yunus gözlemledi ve “doğa günlükleri”ne notlar aldı. Her turda yunusları gören ilk öğrenci Kaş Promarin tarafından hediye edilen, üzerinde Yunuslara Özgürlük Platformu’nun amblemi olan bir t-shirt kazandı.
Ağustos ayında, seminerlerde ve gözlem turlarında çekilen fotoğraflar farkındalığın daha geniş bir kitleye yayılması amacıyla Kaş’ta sergilenecek.
Seminerleri ve yunus gözlem turlarını gerçekleştiren KASAD üyesi öğretmen ve dalgıç Belma Tosun, çocuklara doğaya farklı bir gözle bakmayı öğrettiklerine inanıyor ve gözlemlerini şöyle özetliyor:
“Okullar Kaş merkeze çok yakın olmasına rağmen daha önce tekne ile denize açılmamış çocuklar vardı. Ayrıca yunusların açık denizden başka yerde görülemeyeceğini zannediyorlardı. Kaş limanının önünde dahi görülebildiklerini öğrenince şaşırdılar. Harçlıklarını biriktirip birer dürbün alacaklarını ve limandan gözlem yapacaklarını söylediler. Bundan sonra hiç kimse onlara hayvanların işkence gördüğü yapay gösterileri, sirkleri ve esaret altındaki hayvanların sergilendiği hayvanat bahçelerini kabul ettiremez.”
Gözlem öncesi Kaş okullarında seminerler
Kaş’taki STK’lar, ruhsatsız müşteri kabul ettiği için 28 Mayıs’ta kapısı mühürlenen yunus gösteri merkezinin bir daha açılmaması için Bakanlık’a baskılarını sürdürürken, Yunuslara Özgürlük Platformu ile tekrar biraraya geldi. Hayvanların doğal yaşamına saygının okul çağlarında öğretilmesi gerektiği gerçeğiyle hedef okul çocuklarını bilinçlendirmekti.
Yunuslara Özgürlük Platformu’nun yaş gruplarına uygun olarak hazırladığı ve Kaş Sualtı Derneği üyelerinden öğretmenlerin sunduğu seminerler üç lise ve iki ilköğretim olkulunda gerçekleştirildi. Seminerlerde deniz memelilerinin, özellikle de yunusların doğal yaşamları hakkında bilgi verildi, yunusların doğada ve tutsaklıktaki yaşam koşulları karşılaştırıldı. Seminerlerin sonunda, yunusları yapay şovlarda tanımak yerine doğada izlemenin zevkini aşılamak amacıyla çocuklar ücretsiz ‘dürbün ile yunus gözlem turu’ için dalış teknelerine davet edildi.
Yunus parkına karşı yerel, ulusal ve uluslararası mücadele
Mayıs ayında özgürlüklerine kavuşan Tom ve Misha’nın Hisarönü’ndeki küçük bir havuza transfer edilmesinden sonraki süreçte Kaş’taki yunus parkı birkaç yıllığına terkedilmişti. Tom ve Misha Hisarönü’nde hayatlarının en zor dönemini geçirdikten sonra Born Free tarafından kurtarılmış ve Gökova’daki bir tesiste rehabilite edildikten sonra Mayıs ayında doğaya geri salınmışlardı.
Geçtiğimiz Aralık ayında 4 yunus daha Bodrum’dan Kaş’a getirildi ve paslı tel kafeslerin içine yerleştirildi. Kaş’taki STK’lar ve Yunuslara Özgürlük Platformu biraraya gelerek Aralık ve Nisan aylarında iki halk bilgilendirmesi ve Alman hayvan hakları kuruluşu ProWal’la birlikte yunus parklarına karşı bir protesto gösterisi gerçekleştirdiler.
Kaş’taki tesis çalışma ruhsatını almadan müşterileri kabul etmeye başladığındaysa, halkın baskısı büyüdü ve Kaş Belediyesi 28 Mayıs’ta tesisi mühürledi. Yunuslardan ikisi halen tellerle örülü deniz kafesinde kaderlerin terkedilmişken, diğer ikisi de, sivil toplum kuruluşlarının sağlık kontrolü talebinden hemen sonra, Haziran ortasında apar topar Bodrum’daki yunus gösteri merkezine taşındı. STK’lar sağlık raporunun yanıtını beklerken çocuklara doğa koruma bilincini aşılamaya çalışıyor.
Bundan sonra ne yapılacak?
Türkiye’nin imzalamış olduğu uluslararası anlaşmalara (Bern ve Cites) rağmen, Türkiye’deki 10 adet yunus parkı çeşitli kanunsuzluklarla ticaretlerini sürdürüyor. Türkiye çapında birçok STK, uluslararası anlaşmalara ve hukuksuzluklara rağmen devam eden bu sektörle ilgili bilinmeyen gerçekleri kamuoyuna aktarmaya ve Türkiye’deki yunus parklarını bir daha açılmamak üzere kapattırmaya çalışıyor.
Siz de yunus parklarına gitmeyi reddederek bir fark yaratabilirsiniz. Yeter ki bilet yerine dürbün alın!
Basında çıkan haberler için lütfen “Yunus Parkları Kapatılsın” sayfamızdaki ilgili bu bağlantıyı tıklayın.