NG Özel Haber: Instagram yeni uyarı sistemiyle hayvan istismarına karşı mücadele edecek

NG Özel Haber: Instagram yeni uyarı sistemiyle hayvan istismarına karşı mücadele ediyor. Kendine zarar verme ve intihar gibi vakaların önünü almak için geliştirilen yöntem, bu kez yaban hayvanlarına zarar veren davranışlara dair paylaşımlar hakkında kullanıcılara uyarı niteliğinde bildirim gönderiyor. 

Çeviri ve Düzenleme: Yunuslara Özgürlük Platformu, Kaynak: National Geographic

800 milyon kullanıcısı olan sosyal paylaşım platformu Instagram, dünyanın farklı bölgelerindeki hayvanat bahçelerinde ve tatil yörelerinde esaret altında tutulan hayvanlarla birlikte poz veren veya selfie çeken insanların fotoğraflarıyla dolup taşıyor. Tembel hayvanlar, kaplanlar, yılanlar, primatlar gibi daha pek çok yaban hayvanı, masum görünen ama hayvanların doğal yaşam alanlarına ve doğuştan gelen özgürce yaşama haklarına zarar veren paylaşımlarla her geçen gün daha fazla istismar ediliyor.

Üstelik bu istismar biçimleri tek bir tıkla milyonlarca insanın beğenisine sunuluyor; bir süre sonra insanların gözünde “normalleşerek” teşvik edici bir hale geliyor. Bu fotoğraflar, aynı zamanda yaban hayvan türlerinin esaretini ve ticaretini körüklüyor.

Araştırmalara göre* yaban hayvanlarıyla çekilen selfie’lerin sayısı, 2014’ten bu yana yüzde 292 oranında muazzam bir artış gösterdi.

Sistem nasıl işliyor?

Aralık ayı başından itibaren yaban hayatını ilgilendiren çeşitli etiketler (# – hashtag) Instagram tarafından denetlenmeye başladı. Bu etiketlerle arama yapanlara artık bir bildirim gönderiliyor. Bu bildirimler, hayvan istismarının ve yaban hayvan ticaretinin gizlenen yüzüne dair kullanıcılara bilgi veriyor. Örneğin; #slothselfie (tembel hayvan selfiesi) gibi bir etiketle arama yapan bir kişi, karşısında şuna benzer bir mesaj buluyor: “Hayvanlara veya doğal yaşama zarar veren davranışları teşvik eden paylaşımlarla özdeşleşebilecek bir etiketle arama yaptınız.”

Açılan pencerede kullanıcılara konu hakkında daha fazla bilgi sahibi olma şansı tanınıyor ve “Learn More” (daha fazla bilgi al) düğmesine basmayı seçenler, Instagram’ın yardım merkezine yönlendirildikten sonra yaban hayvanlarının eğlence merkezlerinde nasıl istismar edildiğine veya hayvan ticaretinin karanlık yüzüne dair ayrıntılı bilgi bulabiliyorlar.

Bu uygulama aynı zamanda #exoticanimalforsale (egzotik hayvan satışı) gibi daha büyük bir endüstriyi de hedef alıyor ve egzotik hayvan satışı reklamlarına dair benzer etiketleri de kapsıyor. Bu uyarı mesajlarının, hayvan ticaretinden para kazananların işini daha da zorlaştırması bekleniyor. Instagram, insanların organik bir şekilde bu uyarılara denk gelmesi ve farkındalık sürecinin doğal gelişmesi için hangi sözcükleri takip listesine aldığını özellikle duyurmuyor.

Instagram’ın bu kararı, National Geographic ve World Animal Protection hayvan koruma örgütünün Amazon Ormanları’nda gittikçe daha büyük ve sorunlu bir endüstri halini alan yaban hayat turizmine yönelik aylar süren araştırması sonucunda alındı.

National Geographic hayvanların yağmur ormanlarından yakalandığını, kafeslerde tutulduğunu ve turistlerin selfie merakını gidermek için yaşam alanlarından öylece çekip alındığını görüntüledi.

Diğer sosyal paylaşım platformlarına örnek olabilir

Instagram Sözcüsü Emily Cain, “Kullanıcılarımıza ve platformumuzun bir parçası olan hayvanlara ve yaban hayata önem veriyoruz. Kullanıcılarımızın bu konu hakkında daha fazla farkındalığa sahip olmasının önemli olduğunu düşünüyoruz. Toplumsal farkındalığa yönelik bize düşen görevi bu şekilde yapmaya çalışıyoruz” dedi.

Instagram ile birlikte ilgili etiketlerin listesini yapan World Animal Protection Kampanya Direktörü Cassandra Koenen ise, bu girişimin kullanıcıları konu hakkında düşünmeye sevk edeceğini belirtti: “Kullanıcıların aramaları kısa süreliğine sekteye uğradığında, yaptıklarını ve yapılanları sorgulamak için ilk adımı atacaklarını umut ediyoruz.

‘Eğer Instagram bana bu etiketle veya fotoğrafla ilgili bir sorun olduğunu söylüyorsa, belki de bu fotoğrafı gözü kapalı beğenmemeliyim, başkalarına göndermemeliyim veya yeniden paylaşmamalıyım (repost)’ demelerini umuyoruz.

Instagram, 800 milyonluk kullanıcı sayısıyla konuyla ilgili kamuoyu oluşturabilecek ve insanların görüşünü değiştirebilecek güce sahip.”

WWF yöneticilerinden “Crawford Allen ise, “Sosyal medya kullanıcıları halihazırda sosyal paylaşım platformlarında reklamı yapılan ve teşvik edilen yaban hayvan ticaretinin boyutu, kapsamı ve biçimi hakkında yeterli bilgiye sahip değil. Instagram’ın bu ticaretin farkına varması ve güçlü önlemler alması son derece önemli. Bu sayede diğer sosyal paylaşım siteleri ve platformları da bu girişimi örnek alabilir” dedi.

Yaban hayvanlarıyla fotoğraf çektirmenin nesi kötü?

Sevimlilik abidesi bir koala ile selfie çektirmenin veya bir turist grubuyla deniz ortamında bir yunusa ölü balık verirken kameralara gülümsemek aslında tahmin ettiğinizden de kötü sonuçlar doğuruyor. Yaban hayat uzmanları, yaban hayvanları ve insanlar arasındaki bu [çarpık] etkileşimin hayvanlara büyük zararlar verdiğini belirtiyor. Örneğin; pek çok hayvanın sarılmak istediği tembel hayvanlar için gün içinde art arda tekrarlanan bu davranış büyük bir stres kaynağı.

Koenen’a göre en büyük sorun, fotoğrafların yakalayamadığı ve göz önünde olmayan süreç ve deneyimler.

“O sırada zulmü bizzat görmeyebilir veya fark etmeyebilirsiniz. Fakat perde arkasında o hayvanlar o aşamaya gelene kadar neler yaşıyor, ne tür işkencelerden geçiyor.”

Turistler poz vermek için ellerinde tuttukları veya yanlarına oturdukları bu hayvanlarda olumsuz etkileri kısa süre içinde gözlemleyemiyorlar. Ancak bu eğlence, hayvanlarda ve doğal yaşam alanlarında ciddi ve kalıcı izler bırakabiliyor.

Birkaç saniyelik bir selfie ve sosyal medya platformlarında binlerce beğeni almak için sarıp sarmalanan veya fizyolojilerine aykırı hareketler yapmaya zorlanan bu hayvanların çoğu doğadan koparılıyor ve korkunç şartlar altında esaret altında tutuluyor. Doğal yaşam alanından zorla alınmayan diğer hayvanlar ise, esaret altında sürekli üretiliyor ve annelerinden çok erken koparılan yavrular, otellerde, AVM’lerde ve turistik merkezlerde insanların seyrine sunuluyor.

Yunuslarla yüzme veya fillerle gezme gibi popüler turist aktiviteleri ise, son derece acılı bir eğitim sürecinin sonucu. Bu eğitimlerde hayvanlar istenilen hareketleri yapana kadar tekrar tekrar ve uzun süre aç bırakılıyor veya örneğin Tayland gibi ülkelerde fillerin insanlardan korkmasını ve insanlara itaat etmesini sağlamak için dayak, iple çekiştirme ve çivili sopalarla vurma gibi türlü işkenceleri bir arada barından ‘crushing’ adı verilen yöntemle akıl almaz işkencelere maruz kalıyorlar.

Instagram daha önce hayvan istismarını açıkça gösteren ve öven paylaşımları yasaklamış, nesli tehlike altındaki hayvanların veya bu hayvanların organlarının satışını içeren paylaşımları engellemişti. Bu adımı “1. aşama” olarak devreye soktuklarını belirten Cain, ileride konuyla ilgili daha büyük adımların atılabileceğine dair sinyaller verdi.