Tepkiler sonucu Kaş Yunus Parkı fiilen kapandı
Kaş’taki yunus parkında esaret altında tutulan iki yunus tepkiler üzerine 25 Nisan’da tesis yetkilileri tarafından Kemer’deki Moonlight Dolphinarium adlı yunus gösteri merkezine nakledildiği öğrenildi. Yunusların naklinin ardından tesis adım adım boşaltılıyor.
İki yıldır Türkiye’de ve dünya çapında protestolara neden olan, iki kez ruhsatsız şekilde müşteri kabul ettiği için geçtiğimiz yaz mühürlenen yunus parkına karşı yazar Buket Uzuner önderliğinde, Change.org üzerinde 20.000 imza toplamıştı. İmzalar kampanyaya destek olan yerel STK’lar, Yunuslara Özgürlük Platformu ve WWF-Türkiye ile birlikte Kaş Belediye Başkanlığına ve Kaş Kaymakamlığına teslim edilmişti. Gelişmeler parkın fiilen kapandığını gösteriyor. Artık Kaş’ta esaret altında yunus yok, ancak “yunuslara özgürlük” diyenler mücadeleyi hala sürdürüyor. İhbar sonucu yunusları takip etmek için harekete geçen sivil toplum kuruluşları yunusların sağlığından endişe ediyor. Kemer’e taşınan iki yunusa uzman yunus veterineri tarafından sağlık kontrollerinin yapılması ve yunusların varolan yasal düzenlemeler gereği koruma altına alınması için STK’lar resmi kurumlara bir kez daha talepte bulunacak.
“Sıra diğer yunus parklarında”
Kaş Sualtı Derneği (KASAD) Yönetim Kurulu Üyesi Belma Tosun, “Tesis yetkililerinin Kaş Belediyesi’ne yaptığı ruhsat başvurusu ret cevabı aldı. Bunun üzerine işletmeciler Belediye’ye dava açtı. Dava sonuçlanmadan yunusları başka bir tesise taşımaları, Kaş’ta umutlarının kalmadığını gösteriyor. Bu çok sevindirici bir gelişme. Kaş’taki sürecin Türkiye’de yunus parkı barındıran diğer şehirlere de örnek teşkil etmesini, halkı harekete geçirmesini umuyoruz ve bu bölgelerdeki STK’lara destek olmaya hazırız” dedi.
İki yıl önce Kaş’a dört yunusun getirildiğine dair ilk ihbarı alan ve ardından Kaş’taki süreci başlatan Yunuslara Özgürlük Platformu sözcülerinden Derya Özkan ise, Kaşlıların ve yerel STK’ların işletme üzerinde önemli bir baskı unsuru olduğunu, Buket Uzuner’in Change.org üzerinde başlattığı imza kampanyasının da çok yararlı olduğunu söyledi ve ekledi: “Hayvanların esareti üzerinden ticaret yapan ve tutsak canlıları rant kapısı olarak kullanan bu tür işletmeler, en başta yerel, sonra ulusal ve uluslararası düzeyde sürecin takip edilmesi sonucunda büyük ölçüde ekonomik zarara uğruyor ve iş yapamadıkları için kapanıyor. Bundan sonraki süreçte, Kaş’taki yunus parkının hukuken de kapatıldığından emin olacağız ve tüm dikkatimizi, Kemer’e taşınan yunuslarla birlikte Türkiye’deki diğer yunus parklarına vereceğiz. Ta ki Türkiye’de, tutsak yunusların ait oldukları denizlere geri dönebilmelerini sağlayacak bir deniz memelileri rehabilitasyon merkezi açılana ve yeni yunus parklarının açılmasını engelleyen yasal düzenlemeler hazırlanana kadar.”
Yunus dostu ve yazar Buket Uzuner gelişmelerin umut verici olduğunu, Change.org üzerinde açılan kampanyanın amacına ulaşmasından mutlu olduğunu ancak Kemer’e gönderilen iki yunusun sağlığından endişe duyduğunu ve acilen sağlık durumlarının uzman yunus veterineri tarafından kontrol edilmesi gerektiğini söyledi. Devam eden mücadelede de yerel oluşumlara, Yunuslara Özgürlük Platformu ve WWF-Türkiye’ye destek sözü verdi.
WWF-Türkiye Genel Müdürü Tolga Baştak, “Yunus gösteri merkezlerindeki yunusların sağlık kontrollerinin yapılması, kimliklendirilerek sisteme yeni bireylerin girişi gibi engelleyici yasal düzenlemeler acilen getirilmelidir. Bu konuda tüm tarafların bir araya gelerek yunus gösteri merkezleri konusunda bir yol haritası belirlenmelidir. Tür koruma konusunda 40 yıla yakın deneyimimiz ve bilgi birikimimizle her türlü platformda işbirliğine açığız” dedi.
Suç duyurularından ilköğretim okullarında eğitim seminerlerine…
1) 8 Aralık 2011’de Bodrum’dan Kaş’a getirilen dört yunustan ikisi, geçtiğimiz yıl duyarlı vatandaşların ve STK’ların yunuslar için sağlık kontrolü talep etmesinden bir hafta sonra apar topar Bodrum-Güvercinlik’teki yunus parkına gönderilmiş, iki tanesi ise Kaş’taki deniz kafesinin içinde kalmıştı. Adı sayısız hukuksuzlukla anılan ve bu nedenle geçtiğimiz yıl mühürlenen Kaş Yunus Parkı’nın, geride kalan iki yunusu da sessiz sedasız Kemer’deki Moonlight Yunus Gösteri Merkezi’ne gönderdiği öğrenildi. Bu kez iki yıldır parkın açılmaması için mücadeleyi sürdüren Kaşlılardan gelen bir ihbar sonucu harekete geçen yerel STK’lar, uzun süredir devam eden boykotlar nedeniyle işletmecilerin ciddi bir ekonomik kriz yaşadığı ve parkın, yakın zamanda bir daha açılmamak üzere tamamen kapatılacağı görüşünde.
2) Tutsak gösteri yunuslarının Kaş’a getirildiği 8 Aralık 2011 tarihinden bu yana Türkiye çapında büyük tepki toplayan Kaş yunus parkı, ruhsatlandırma süreci boyunca birçok sivil toplum kuruluşu ve duyarlı vatandaş tarafından yerel ve ulusal düzeyde boykot edilmişti. Bu süreçte yunus parkı işletmecilerine karşı suç duyuruları yapılmış, sağlık kontrolü yapılarak yunusların koruma altına alınması için resmi kurumlara sayısız mektup gönderilmiş ve farklı tarihlerde bilgilendirme toplantıları düzenlenmişti. Alman Yunus ve Balina Koruma Kuruluşu ProWal ve WWF Türkiye’nin de katılımıyla geçtiğimiz yıl ilçede büyük bir eylem düzenlenmiş, kamuoyunda farkındalık yaratılması ve doğa koruma anlayışının yeni nesillere aktarılması amacıyla Yunuslara Özgürlük Platformu ve KASAD tarafından Kaş’taki okullarda bilgilendirme seminerleri ve ilköğretim öğrencilerine yönelik ücretsiz yunus gözlem turları organize edilmişti.
3) Yunus parkına tepkiler, geçtiğimiz yıl da dünya çapında da yankı uyandırmıştı. Japonya’dan tüm dünyaya yayılan kanlı yunus ticaretini konu alan The Cove belgeselinin yaratıcısı, aktivist ve deniz memelileri uzmanı Richard O’Barry, Türkiye’den Yunuslara Özgürlük Platformu ile birlikte Kaş başta olmak üzere Türkiye’deki tüm yunus parklarının kapatılmasına ve yenilerinin açılmamasına yönelik yasal düzenleme talebini içeren ve 15 binden fazla kişinin desteklediği bir imza kampanyasıyla yetkili kurumlara seslenmişti.
(KASAD, WWF Türkiye, Buket Uzuner ve Change.org ortak basın duyurusudur)
* * *
Yunuslara Özgürlük Platformu olarak özel notumuz
Kaş’taki yerel mücadelenin kısa süreli olmaması, sürecin en başından beri takip edilmesi ve zaman içinde ulusal ve uluslararası boyuta taşınması sonucunda oluşan kapsamlı kamuoyu baskısı sayesinde, Fethiye-Hisarönü’ndeki beton havuzdan sonra bir deniz hapishanesi daha fiilen kapanmış oldu. Bu sonuç, sivil mücadelenin önemini çok somut bir şekilde ortaya koymakla birlikte, bize, sınırları dahilinde yunus parkı olan diğer bölgeler için de büyük bir umut verdi.
Ancak yunusların başka bir parka taşınmış olması, aslında sorunun da başka bir yere taşınmış olduğu anlamına geliyor. Bu nedenle tutsak yunusların sağlığı ve özgürlüğü için mücadelemiz Bodrum’da, Kemer’de, Antalya merkezde, Marmaris’te, İstanbul’da ve Aydın’da devam edecek. Ta ki, deniz kafeslerinde, beton havuzlarda tek bir deniz memelisi kalmayıncaya kadar…
8 Aralık 2011 tarihinde web sitemizin iletişim formu aracılığıyla gelen ilk ihbardan sonra Kaş’taki yunus parkına karşı harekete geçmiş ve aşağıdaki ekran görüntüsünde görüldüğü gibi “tüm süreci takip etme” sözü vererek, tüm kalbimizle inanarak ilk resmi yazışmalarımızı ve devamındaki gelişmelerin tamamını sayfalarımızda paylaşmıştık. Şimdi hep birlikte bu umut verici aşamadayız.
Dayanışmaları ve mücadeleleri için teşekkürler
Bu yolda en başından beri birlikte yürüdüğümüz, farklı dönemlerde farklı şekilde desteklerini esirgemeyen, varlıkları olmasa yerel örgütlenmenin başarıya ulaşamayacağı dernek ve kişileri, her zaman yaptığımız gibi, belirtmek istiyor ve bundan sonraki süreçte, diğer bölgelere de aktif destek verme sürecinde yanımızda görmek istiyoruz: Kaş Sualtı Derneği (KASAD), Kaş Turizm ve Tanıtma Derneği, Kaş Hayvan Dostları Derneği, Kaş Çevre Platformu, Kaş Lokantacılar Derneği, Dolphin Angels, ProWal & WDSF, Levent Kazak, Özge Özder, Heberler ekibi, Leyla ile Mecnun dizisi ekibi, Şima Kavacık, Hande Ünver, Yeni Türkü, Alakır Nehri Kardeşliği, Richard O’Barry & Dolphin Project, Itır Ilgaz ve yunusların özgürlüğü için, hayvan hakları ihlallerine karşı destek olan tüm Kaşlılar, gazeteciler ve Türkiye çapındaki binlerce kişi…
Kaş’taki mücadelenin aşamalarına (eylemler, etkinlikler, toplantılar, vb) dair fotoğraflar ve gazete küpürleri için lütfen aşağıdaki bağlantılara tıklayın.
Kaş’ta yeni bir yunus parkı istemiyoruz! – Richard O’Barry, Özge Özder, Levent Kazak ile
Yunuslara özgürlük çağrısı 2012 – ProWal, WWF Türkiye ve tüm yerel STK’lar ile
Yunuslara özgürlük çağrısı 2013 – Buket Uzuner, WWF Türkiye ve tüm yerel STK’lar ile
Ücretsiz yunus gözlem turları ve okullarda bilgilendirme seminerleri – KASAD ile
www.youtube.com/ozguryunuslar
www.twitter.com/ozguryunuslar
www.facebook.com/yunuslaraozgurluk
